WebSocket vs. AJAX

WebSocket vs. AJAX özellikle web yazılımcılarının merak etmiş olduğu bir karşılaştırma. Bu başlık altında bu iki teknolojiyi karşılaştırıyor olacağız.

PHP, ASP.NET ve JS gibi dünya üzerinde pek çok dinamik kodlama dili mevcut. Bunlar arasında en popüler olan iki dil PHP ve JS olarak yer alıyor olsa da ASP.NET’in de hatırı sayılır bir kitlesi bulunmakta. Bu dillerden yararlanan kullanıcılar, sayfayı yenilemeden nasıl veri çekileceğini de merak edebilir. Bunun cevabı AJAX ve WS olarak adlandırılan bu iki sistemde.

WebSocket

Karşımıza çıkan özelliklerden birisi olan WebSocket yani kısa adıyla WS, anlık veri alışverişi sağlamak için geliştirilen bir teknoloji olmakta. Bu sisteme göre yazılımcı, kullanıcı için bir bağlantı yani soket oluşturuyor. Soket, belirli bir porta bağlanıp sunucu ile arasında bir köprüye sahip oluyor. Ardından anlık olarak veri akışı başlıyor. Her kullanıcı için ayrı bir bağlantı açılmakta.

WebSocket vs. AJAX öncesinde WebSocket teknolojisinin en büyük avantajını paylaşmak gerekiyor. Bu teknolojinin en büyük avantajlarından birisi hızlı akış sağlaması. Bunun sebebi bağlantının kullanıcı bağlı olduğu sürece açık kalması. Bunu şu şekilde düşünün: Bir oyunda sunucuya girerken o sunucu, kullanıcı için bağlantı açar. Oyuncu, sunucuya bağlı kaldığı sürece oyunu oynar.

Özetle WebSocket ile beraber kullanıcıların elde ettiği şey sürekli aktif bağlantı sağlaması. Bir bağlantının sürekli aktif olması daha düşük gecikme anlamına geliyor. Bundan dolayı belirli bir bağlantı portunda bağlı kalmak önemli bir gelişme.

WebSocket kullanım alanları da bilinmeli. WS, özellikle web tabanlı çok oyunculu oyunlarda karşımıza çıkıyor. Mesela karakterin fare ile hareket ettiği bir oyun düşünelim. Oyuna bağlanıldığında fare ile bir pozisyona basılınca karakter, hemen hareket eder. Diğer oyuncular da bunu görür. Bunun yanı sıra sohbet sisteminde de WebSocket özelliğine yer verilir.

AJAX

WebSocket vs. AJAX başlığına geçmeden önce AJAX hakkında da bilgi almak gerekir. AJAX, WebSocket kadar karışık olmayan daha basit bir sistem sunuyor. Özellikle akıcılığı yüksek olmayacak yani gecikmenin çok önemli olmadığı özellikler için AJAX tercih edilmeli. Gecikme derken birkaç ms farktan söz ediyoruz. Eğer online oyun gibi gecikmenin önemli olduğu bir sistem geliştirilmiyor ise AJAX kullanımı tercih edilir.

AJAX, ek bir sunucu gerekmeden mevcut sunucu üzerinde çalışır. Örneğin PHP ile JS birlikte kullanılarak AJAX teknolojisinden faydalanılıyor. JS üzerinden farklı bir PHP sayfasına veri gönderilir ve sonuç döndürülür. Sistem bu şekilde işler.

AJAX, pek çok alanda kullanılan bir sistem. Birkaç örnek vermek istiyoruz. Örneğin bir paylaşıma yorum gönderilecek. Bunun için yorum girildikten sonra AJAX kullanıldığı takdirde yorum gönderilince sayfa yenilenmez. Yorum, yorumlar arasına eklenmiş olur. Bir diğer örnek yenileme butonları. Bir içerik listesi olsun. Bu liste, yenileme butonu sayesinde hızlı bir şekilde güncellenebilir. AJAX, bu gibi pek çok projeyi geliştirmeyi sağlar.

WebSocket vs. AJAX

WebSocket ile AJAX, aslına bakarsak birbirine benzer sistemler. Yalnızca aralarında bazı farklar bulunur. AJAX, GET veya POST metodu ile gönderilen veriden sonra döndürülen veriyi çeker. WebSocket ise birkaç fonksiyon ile beraber anlık olarak veri alışverişi yapar. Yani AJAX bir kez çalışır, WebSocket bağlantı sonlanana dek sürekli veri alışverişine imkan tanır.

WebSocket vs. AJAX arasındaki bir diğer fark hız farkı olmakta. WebSocket kullanan bir yazılımcı, AJAX’ın vereceği performanstan daha fazlasına sahip oluyor. WebSocket, sürekli aktif bağlantı sunduğu için gecikme, birkaç ms daha düşük olur. AJAX ise bağlantıyı açıp işlemleri tamamladıktan sonra bağlantıyı kapatır. Bu da ekstra gecikme demek.